Essays

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေငြေၾကးမတည္ေပးခဲ့တဲ့တစ္ေယာက္က VCs (စြန႔္ဦး ေငြေၾကးရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံသူ) ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးေနပါတယ္။ သူက ကၽြန္ေတာ့္ကို ေမးပါတယ္။ စြန႔္ဦးလုပ္ငန္းတည္ေထာင္သူေတြဟာ Series A-round ၿပီးရင္ ဘုတ္အဖြဲ႕ကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာဟာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိလားလို႔ ေမးတာပါ။ ဒါမ်ိဳးျဖစ္တာ ဘယ္ေတာ့မွ မရွိသေလာက္ပဲလို႔ VCs ေတြက ေျပာေနတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ ဒီလို မရွိဘူးဆိုတာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္ကဆိုရင္ေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ အရင္တုန္းကဆို Series A ၿပီးရင္ ဘုတ္အဖြဲ႕ကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္ဆိုတာ မရွိသေလာက္ ရွားပါတယ္။ ပုံမွန္ဘုတ္အဖြဲ႕မွာဆိုရင္ တည္ေထာင္သူႏွစ္ေယာက္၊ VCs ႏွစ္ေယာက္၊ လြပ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႕ဝင္တစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မၾကာေသးခင္ကေတာ့ တည္ေထာင္သူ တစ္ေယာက္၊ …

ကျွန်တော်တို့ ငွေကြေးမတည်ပေးခဲ့တဲ့တစ်ယောက်က VCs (စွန့်ဦး ငွေကြေးရင်းနှီးမြှပ်နှံသူ) တွေနဲ့ ဆွေးနွေးနေပါတယ်။ သူက ကျွန်တော့်ကို မေးပါတယ်။ စွန့်ဦးလုပ်ငန်းတည်ထောင်သူတွေဟာ Series A-round ပြီးရင် ဘုတ်အဖွဲ့ကို ထိန်းချုပ်ထားတာဟာ ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိလားလို့ မေးတာပါ။ ဒါမျိုးဖြစ်တာ ဘယ်တော့မှ မရှိသလောက်ပဲလို့ VCs တွေက ပြောနေတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။ ဒီလို မရှိဘူးဆိုတာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်လောက်ကဆိုရင်တော့ အမှန်ပါပဲ။ အရင်တုန်းကဆို Series A ပြီးရင် ဘုတ်အဖွဲ့ကို ထိန်းချုပ်ထားတယ်ဆိုတာ မရှိသလောက် ရှားပါတယ်။ ပုံမှန်ဘုတ်အဖွဲ့မှာဆိုရင် တည်ထောင်သူနှစ်ယောက်၊ VCs နှစ်ယောက်၊ လွပ်လပ်တဲ့ အဖွဲ့ဝင်တစ်ယောက် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မကြာသေးခင်ကတော့ တည်ထောင်သူ တစ်ယောက်၊ …

မိန်းမဘေး ရှောင်ပြေးရာမှ အိမ်ခန်းတောင် မငှားနိုင်‌တော့သော စတတပ်သမားတစ်ဦး အကြောင်း မနေ့ညက ကားလက်မှတ်တွေ ရောင်းစားနေတဲ့ စတတပ် ကုမ္ပဏီ စီအီးအို အစ်ကိုကြီးက ညစာကျွေးမယ်ဆိုလို့ လိုက်သွားမိပါတယ်။ ခါတိုင်း ပီဇာ၊ ပက်စတာ စတဲ့ ကောင်းပေ့ဆိုတဲ့ ဆိုင်တွေမှ ဝင်စားတတ်တဲ့ လူကြီး ဒီတစ်ခါ စလပ်ဆိုင် ခေါ်သွားတော့ အခြေအနေ သိပ်မဟန်တော့ဘူး ဆိုတာ နည်းနည်းတော့ ရိပ်မိလိုက်ပါတယ်။ … စားရင်းသောက်ရင်း ပြည်တွင်းအိုင်တီ ကုမ္ပဏီများ အပြိုင်အဆိုင်များကြောင်း၊ ဝန်ထမ်း ရှာရခက်ကြောင်း၊ အင်ဗက်စတာများ လက်ပေါက်ကပ်ကြောင်း၊ စင်ကာပူမှာဆို မည်သို့မည်ပုံ ဖြစ်ကြောင်း တတွတ်တွတ် ညည်းတော့ … ဒါဆိုလဲဗျာ ခင်ဗျား စင်ကာပူပဲ ပြန်ပြီး …

ကမၻာေက်ာ္ Fobes မဂၢဇင္းက ေပၚဂေရဟန္ကိုရင္းႏွီးျမႇုတ္ႏွံသူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ စြန္ဦးထူေထာင္သူေတြမွာ ဘာေတြကိုရွာၾကည့္ သလဲဆိုတာကို ေရးဖို႔ေတာင္းဆိုလို႔ ေရးထားတဲ့ စာပါ။ ၁- စိတ္ဓာတ္ႀကံ့ခိုင္ျခင္း(Determination) စြန႔္ဦးလုပ္ငန္းတစ္ခုကို တည္ေထာင္မယ့္သူေတြမွာ ရွိရမယ့္ အေရးအႀကီးဆုံး အရည္အေသြးပါ။ ညဏ္ရည္ ထက္ျမက္ဖို႔ ကအေရးအႀကီးဆုံးလို႔ အရင္ကယူဆခဲ့ၾကပါတယ္။ တည္ေထာင္သူေတြက ခပ္တုံးတုံး ျဖစ္လို႔မရတာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ ညဏ္အရည္အေသြးေတာ္ယုံတန္ယုံထက္ေက်ာ္သြားၿပီးရင္ ပိုၿပီးအေရးႀကီးက စိတ္ဓာတ္မာေက်ာႀကံ့ခိုင္ဖို႔ပါ။ အခက္အခဲ အတားအဆီးေတြကိုအျမဲေတြ႕ၾကဳံရမွာျဖစ္တာေၾကာင့္ လြယ္လြယ္နဲ႔ ေပ်ာ့ညံ့တဲ့လူမ်ိဳး ျဖစ္သြား လို႔မရ ပါဘူး။ အေမရိကန္နိုင္ငံက အြန္လိုင္းေငြေပးေခ်မွုစနစ္ WePay ရဲ့ တည္ေထာင္သူေတြျဖစ္တဲ့ ေဘလ္ကလယ္ရစ္ကို (Bill Clerico) နဲ႔ ရစ္ခ်္အဘာမန္း(Rich Aberman)တို႔ကို ဥပမာေပးခ်င္ပါတယ္။ WePay ဟာ ေအာင္ျမင္တဲ့ …

မွတ္မွတ္ရရ မေန႔က စားပြဲထိုးေလာက္ေတာင္ ဖုန္းေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ မကိုင္နိုင္တဲ့ အိုင္တီလုပ္ငန္း ပိုင္ရွင္ အစ္ကိုႀကီးနဲ႔ အတူ ဘီယာေသာက္ခဲ့ရပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္က ျပည္တြင္း အိုင္တီေလာကမွာ mmgamer ဝဘ္ဆိုက္ နဲ႔ လူသိမ်ားခဲ့တဲ့ အစ္ကိုႀကီး၊ အခုေတာ့ ဝဘ္ဆိုက္ေတြေရး၊ သင္တန္းေတြဖြင့္႐ုံမကလို႔ ပိုက္ဆံရမယ္ဆိုရင္ ေငြတိုးပါ ေခ်းစားေနတဲ့ စီးပြား‌ေရးသမားႀကီးေပါ့။ နာမည္ကိုေတာ့ သူ႔ဂုဏ္သိကၡာကို ငဲ့ညႇာေသာအားျဖင့္ မေျပာေတာ့ပါ။ လူကိုပဲ တဂ္လုပ္ထားပါတယ္။ ဆိုင္မွာ စထိုင္ကတည္းက အရင္အစိုးရ လက္ထက္က ခရိုနီပေရာဂ်က္ေတြနဲ႔ ဘယ္လိုဘယ္ပုံ အဆင္ေျပခဲ့ေၾကာင္း၊ ေမေမ့လက္ထက္မွာ စီးပြားေရးေတြ လုပ္မေကာင္းေတာ့ေၾကာင္း၊ အေႂကြးေတြ မည္သို႔မည္ပုံ ဝိုင္းေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိန္းမစရိတ္ ကေလးစရိတ္နဲ႔ မည္မၽွ ဒုကၡေရာက္ေၾကာင္း ညည္းျပပါတယ္။ သိပ္စိတ္မဝင္စားလွေပေပမဲ့ …

မှတ်မှတ်ရရ မနေ့က စားပွဲထိုးလောက်တောင် ဖုန်းကောင်းကောင်းမွန်မွန် မကိုင်နိုင်တဲ့ အိုင်တီလုပ်ငန်း ပိုင်ရှင် အစ်ကိုကြီးနဲ့ အတူ ဘီယာသောက်ခဲ့ရပါတယ်။ တစ်ချိန်က ပြည်တွင်း အိုင်တီလောကမှာ mmgamer ဝဘ်ဆိုက် နဲ့ လူသိများခဲ့တဲ့ အစ်ကိုကြီး၊ အခုတော့ ဝဘ်ဆိုက်တွေရေး၊ သင်တန်းတွေဖွင့်ရုံမကလို့ ပိုက်ဆံရမယ်ဆိုရင် ငွေတိုးပါ ချေးစားနေတဲ့ စီးပွား‌ရေးသမားကြီးပေါ့။ နာမည်ကိုတော့ သူ့ဂုဏ်သိက္ခာကို ငဲ့ညှာသောအားဖြင့် မပြောတော့ပါ။ လူကိုပဲ တဂ်လုပ်ထားပါတယ်။ ဆိုင်မှာ စထိုင်ကတည်းက အရင်အစိုးရ လက်ထက်က ခရိုနီပရောဂျက်တွေနဲ့ ဘယ်လိုဘယ်ပုံ အဆင်ပြေခဲ့ကြောင်း၊ မေမေ့လက်ထက်မှာ စီးပွားရေးတွေ လုပ်မကောင်းတော့ကြောင်း၊ အကြွေးတွေ မည်သို့မည်ပုံ ဝိုင်းနေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ မိန်းမစရိတ် ကလေးစရိတ်နဲ့ မည်မျှ ဒုက္ခရောက်ကြောင်း ညည်းပြပါတယ်။ သိပ်စိတ်မဝင်စားလှပေပေမဲ့ …

တစ္ခါတုန္းက တက္ကနိုေမးရွင္းကုမၸဏီ စီးအီးအို အစ္ကိုႀကီးကို ဘာလို႔ ဖန္ဒင္း၊ အင္ဗက္စမန႔္ မယူတာလဲ ေမးခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူမ်ားေငြနဲ႔ဆို ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ခြင့္ မရေတာ့မွာ စိုးလို႔ ‌ျပန္‌ေျဖခဲ့တာ မွတ္မိတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တနဂၤေႏြေန႔က သူ႔လုပ္ခ်င္တဲ့ ပေရာဂ်က္တစ္ခု မိန္းမဆီက ပါမစ္ရွင္ မရလို႔ အြန္လိုင္းမွာ ညည္းျပေနတာ ေတြ႕ေတာ့ ျပဳံးမိပါတယ္။ သူမ်ားပိုက္ဆံနဲ႔ဆို လုပ္ခ်င္တာ မလုပ္ရမွာ ပူခဲ့သူႀကီး ခုေတာ့ ကိုယ့္ပိုက္ဆံနဲ႔ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာ မလုပ္ရတဲ့ ဘဝမ်ိဳး ေရာက္သြားၿပီေပါ့။ ဪ .. အေတာ္ က်ီစားသန္တဲ့ ေလာကႀကီးပါလား …

တစ်ခါတုန်းက တက်ကနိုမေးရှင်းကုမ္ပဏီ စီးအီးအို အစ်ကိုကြီးကို ဘာလို့ ဖန်ဒင်း၊ အင်ဗက်စမန့် မယူတာလဲ မေးခဲ့ဖူးပါတယ်။ သူများငွေနဲ့ဆို ကိုယ်လုပ်ချင်တာ လွတ်လွတ်လပ်လပ် လုပ်ခွင့် မရတော့မှာ စိုးလို့ ‌ပြန်‌ဖြေခဲ့တာ မှတ်မိတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ တနင်္ဂနွေနေ့က သူ့လုပ်ချင်တဲ့ ပရောဂျက်တစ်ခု မိန်းမဆီက ပါမစ်ရှင် မရလို့ အွန်လိုင်းမှာ ညည်းပြနေတာ တွေ့တော့ ပြုံးမိပါတယ်။ သူများပိုက်ဆံနဲ့ဆို လုပ်ချင်တာ မလုပ်ရမှာ ပူခဲ့သူကြီး ခုတော့ ကိုယ့်ပိုက်ဆံနဲ့ ကိုယ်လုပ်ချင်တာ မလုပ်ရတဲ့ ဘဝမျိုး ရောက်သွားပြီပေါ့။ ဪ .. အတော် ကျီစားသန်တဲ့ လောကကြီးပါလား …

ေအာင္ျမင္သူတိုင္းရဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာ သူတို႔ ဖိန႔္ဖိန႔္တုန္ေအာင္ ေၾကာက္ရတဲ့ မိန္းမတစ္ေယာက္ ရွိတယ္ဆိုတာ မေန႔က အိမ္အျပန္ ကိုထူးျမင့္ေနာင္ ကားၾကဳံလိုက္စီးမွ ကိုယ္ေတြ႕ယုံ ပါေတာ့တယ္။ ကားေမာင္းေနစဥ္ မိန္းမက ဖုန္းဆက္လာပါတယ္။ ေယာက္်ား အိမ္မွာ ဟင္း မရွိေတာ့ဘူးတဲ့။ သူက ဟင္းနည္းလို႔လား၊ ရတယ္ ၾကည့္စားလိုက္ပါမယ္ဆိုေတာ့ ငါးနဲ႔ မုန္လာဥဟင္းခ်က္တာ ငါးက မရွိေတာ့ဘူး၊ ဟင္းရည္ကလည္း နဂိုက်ဲၿပီးသား ေရထပ္ေရာလို႔ေတာင္ မရေတာ့ဘူူးေျပာပါတယ္။ ဒါဆိုလည္း ရပါတယ္၊ ကိုကို မုန္လာဥနဲ႔ပဲ ျဖစ္သလို စားလိုက္ပါမယ္ဆို တိုးလ်လ်ေလသံနဲ႔ ေျပာတာကို ၾကည့္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္ ရင္ထဲ ဆို႔နင့္သြားပါတယ္။ ျမန္မာ့ အိုင္တီေလာကတြင္း လူငယ္ဒီဗေလာ့ပါေတြ ေလးစားအားက်ရတဲ့ စံျပပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး အိမ္ေထာင္က်ၿပီးေနာက္ပိုင္း …

အောင်မြင်သူတိုင်းရဲ့ နောက်ကွယ်မှာ သူတို့ ဖိန့်ဖိန့်တုန်အောင် ကြောက်ရတဲ့ မိန်းမတစ်ယောက် ရှိတယ်ဆိုတာ မနေ့က အိမ်အပြန် ကိုထူးမြင့်နောင် ကားကြုံလိုက်စီးမှ ကိုယ်တွေ့ယုံ ပါတော့တယ်။ ကားမောင်းနေစဉ် မိန်းမက ဖုန်းဆက်လာပါတယ်။ ယောက်ျား အိမ်မှာ ဟင်း မရှိတော့ဘူးတဲ့။ သူက ဟင်းနည်းလို့လား၊ ရတယ် ကြည့်စားလိုက်ပါမယ်ဆိုတော့ ငါးနဲ့ မုန်လာဥဟင်းချက်တာ ငါးက မရှိတော့ဘူး၊ ဟင်းရည်ကလည်း နဂိုကျဲပြီးသား ရေထပ်ရောလို့တောင် မရတော့ဘူူးပြောပါတယ်။ ဒါဆိုလည်း ရပါတယ်၊ ကိုကို မုန်လာဥနဲ့ပဲ ဖြစ်သလို စားလိုက်ပါမယ်ဆို တိုးလျလျလေသံနဲ့ ပြောတာကို ကြည့်ပြီး ကျွန်တော် ရင်ထဲ ဆို့နင့်သွားပါတယ်။ မြန်မာ့ အိုင်တီလောကတွင်း လူငယ်ဒီဗလော့ပါတွေ လေးစားအားကျရတဲ့ စံပြပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး အိမ်ထောင်ကျပြီးနောက်ပိုင်း …